Ирт​нĕ эр​не​ре Кÿ​кеçри Куль​ту​рă​па ка​ну цент​рĕн​че учи​тель​сен та​та вос​пи​та​тель​сен кун​не пал​лă ту​рĕç. Пе​да​го​ги​ка ĕçче​нĕ​сен та​та шкулч​чен​хи уч​реж​де​ни​сен​че тă​рă​ша​кан​сен уя​вĕ пĕр вă​хă​тал​ла.

Кă​сăк​лă ый​ту па​раççĕ

П​ро​фес​си уяв​не пе​да​гог​сем хăй​се​мех пуç­ла​рĕç: вĕ​рен​те​кен​сен хо​рĕ «У​чи​тель» юр​ра шă​ран​тар​чĕ. Ра​йон ад​ми​нист​ра​ци пуç­лă​хĕ Г.И. Его​ров ла​йăх пĕ​лÿ ил​меш​кĕн халь​хи шкул​сен​че ус​ло​ви​сем пур​ри​не, вĕ​сем тĕр​лĕ обо​ру​до​ва​ни​пе пуян​лан​ни​не асăн​чĕ, учи​тель​сем​пе вос​пи​та​тель​се​не пы​сăк тав сă​ма​хĕ ка​ла​рĕ. Каш​ни про​фес​си уя​вĕн​чех ĕçре тă​рă​шул​ли​се​не па​лăр​таççĕ. Халь​хин​че те çап​ла, Геор​гий Ива​но​вич вĕ​се​не наг​ра​дă​сем​пе чыс​ла​рĕ. Хи​се​пе ти​вĕç­ни​сен йы​шĕн​че – Çыр​ма​пуç ял тă​рă​хĕн​чи «Ря​би​нуш​ка» ача са​чĕн заве​дую​щи​йĕ Г.И. Мак​си​мо​ва та. Га​ли​на Иг​натьев​на «Раççей Фе​де​ра​ци​йĕн пĕ​тĕ​мĕш​ле вĕ​рен​тĕ​вĕн хи​сеп​лĕ ĕçче​нĕ» ята ти​вĕçрĕ. Тĕ​рĕс​си​пе, çа​кăн пек чы​са ти​вĕ​çес​се хăй те ĕнен​мен ик​кен. «Наг​ра​да эпĕ тă​рăш​нин кă​на мар, ĕçтеш​сем пу​лăш​са пы​нин кă​тар​тă​вĕ те», – кăшт хум​хан​са пĕл​тер​чĕ вăл. Çа​вăн​тах наг​ра​да явап​лă​ха та​та та ÿс​тер​ни​не, ĕç­ре çĕ​нĕ çи​тĕ​нÿ​сем ту​ма хав​ха​лан​тар​ни​не ка​ла​рĕ.

Пĕ​чĕк​ре​нех пе​да​гог пул​ма ĕмĕт​лен​нĕ хас​тар. И.Я. Яков​лев ячĕл​лĕ ЧППУ-​ра вы​рăс чĕл​хи та​та ли​те​ра​ту​ра вĕ​рен​те​ке​нĕн спе​циаль​ноç­не ал​ла ил​сен асăн​нă ача са​дĕн​че вос​пи​та​тель​те тă​рăш​нă, 1989 çул​та ăна са​ди​ке ерт​се пы​ма шан​са па​нă. Сис​мен те, ун​тан​па 30 çул ыт​ла ирт​се кай​нă.

А​ча​сем​пе ĕç­ле​ме ин​те​рес​лĕ пул​ни​не па​лăр​тать Га​ли​на Иг​натьев​на. «Вĕ​сем сан çи​не та​са ку​çĕ​пе пăх​ни​не мĕн çит​тĕр?» – ĕçĕ​пе кă​мăл​лă пул​ни​не сис​тер​чĕ пе​да​гог. Паян​хи ача​сем ĕлĕк​хи​сен​чен кăшт уй​рăл​са тă​ни​не те па​лăрт​рĕ, халь​хи​сем ну​май кă​сăк​лă ый​ту па​раç­çĕ ик​кен.

«Ря​би​нуш​кă​на» паян​хи кун 76 ача çÿ​рет – 3 уш​кăн. Ирт​нĕ ĕмĕ​рĕн 90-​мĕш çу​лĕ​сен​че вĕ​сен йы​шĕ чы​лай чак​нă-​мĕн, юлаш​ки вă​хăт​ра ва​ра ери​пен ÿс​се пы​рать. Çак пу​лăм са​вăн​та​рать са​дик ер​тÿ​çи​не, та​та те​пĕр кă​мă​ла çĕк​ле​кен са​мант – ача​сен аш​шĕ-а​мă​шĕ вĕ​сен ĕç­не хак​ла​ни.

Эп​пин, пи​рĕн ĕç ахаль мар

Свет​ла​на Вер​хи​лее​ва ача чух​нех учи​тель пу​лас ĕмĕт​пе çу​нат​лан​нă, аш​шĕ​не ку​ра вăл та вĕ​рен​те​кен про​фес​си​не суй​ла​са ил​нĕ. 1994 çул​та И.Я. Яков​лев ячĕл​лĕ ЧППУн ху​до​жест​вă​па гра​фи​ка фа​куль​тет​не вĕ​рен​се пĕ​тер​нĕ. Вĕ​рен​нĕ ху​шă​рах Апаш шку​лĕн​че кру​жок ерт​се пы​нă, ача​се​не тĕр​лĕ ÿкер​чĕк ка​лăп​ла​ма вĕ​рент​нĕ. Унăн пе​да​го​ги​кăри ĕç стажĕ 21 çул. Свет​ла​на В​ла​ди​ми​ров​на ас​лă ква​ли​фи​ка​цил​лĕ учи​тель. Вăл 1992 çул​тан​па ача​се​не тех​но​ло​ги​пе та​та ÿнер ис​кусст​ви​пе пĕ​лÿ па​рать. Юлаш​ки 6 çул вос​пи​та​ни енĕ​пе ĕçле​кен ди​рек​тор çу​мĕн​че тим​лет. Свет​ла​на В​ла​ди​ми​ров​на тă​рăш​ни​пех ача​сем па​ха​лăх​лă пĕ​лÿ илеççĕ, каш​ни çу​лах ра​йон, рес​пуб​ли​ка, Раççей ша​йĕн​чи ин​тел​лек​туал​лă кон​курс​сен​че, пред​мет олим​пиа​ди​сен​че пы​сăк ÿсĕм​сем​пе па​лă​раççĕ. Вăл ерт​се пы​ни​пех шкул кол​лек​ти​вĕ ача​се​не хуш​ма пĕ​лÿ па​рас та​та вĕ​ре​не​кен​сен сыв​лăх​не çи​рĕп​ле​тес ый​ту​сем​пе ăнăçлă ĕçле​се пы​рать. Шкул​та вĕ​ре​не​кен​сен 90%-​чĕ хуш​ма пĕ​лÿ илет (фольк​лор, хор​па юр​лас​си, ке​ра​ми​ка, жи​во​пись, ирĕк​лĕ кĕ​ре​шÿ, во​лей​бол, фут​бол, бас​кет​бол, арм​рест​линг енĕпе). Шкул​та вĕ​ре​не​кен​сем ра​йон​та ир​те​кен пур пул​та​ру​лăх кон​кур​сĕн​че те па​лă​раç­çĕ, ÿсĕм​сем тă​ваççĕ. Вĕ​сем тĕп​чев ĕçĕ​сен​че те мат​тур.

Свет​ла​на В​ла​ди​ми​ров​на – вос​пи​та​ни енĕ​пе ĕçле​кен ди​рек​тор çу​мĕн ти​вĕ​çĕ​се​не пур​нăçла​нă май тĕр​лĕ ме​роп​рия​тие йĕр​ке​ле​кен​сен​чен пĕ​ри, вăл ерт​се пы​ни​пех шкул​ти пур​нăç кă​сăк​лă​рах, ин​те​рес​лĕ​рех ир​тет. «Хам учи​тель про​фес​си​не суй​ла​са ил​нĕ​шĕн пĕрт​те ÿкĕн​мес​тĕп. Мĕн пĕ​чĕк​рен ĕмĕт​лен​ни пур​нă​çа кĕ​чĕ. Пĕр​ре​мĕш кла​са пы​ра​кан ача çул​сем ирт​нĕ​çе​мĕн ÿс​се, тĕ​рек​лен​се, ата​лан​са пы​ни​не кур​ни чу​на са​вăн​та​рать – эп​пин, пи​рĕн ĕç ахаль мар. Вĕ​рен​те​кен​сен тĕл​ле​вĕ – ача​на пĕ​лÿ па​рас​си кă​на мар, ун​ра та​лант пур​ри​не асăр​ха​са ма​лал​ла ата​лан​та​рас​си. Эпĕ вĕ​рент​нĕ ача​сем хуш​шин​че ман çул​па кая​кан​сем пур​ри те ĕç усăл​лă пул​ни​нех кă​тар​тать пуль», – хы​пар​ла​рĕ Свет​ла​на Вер​хи​лее​ва. Час-​ча​сах вĕ​рен​те​кен​сен ĕçĕ​сен ку​ра​вĕ​се​не ирт​те​рет, вăл вĕ​рен​те​кен ача​сем ра​йон та​та рес​пуб​ли​ка ша​йĕн​че ир​тнĕ кон​курс​сен​че пĕр​ре мар çĕн​те​рÿ​çĕ ят​не ти​вĕçнĕ. Хă​йĕн хас​тар​лă​хĕ​шĕн, пу​çа​ру​лă​хĕ​шĕн Свет​ла​на Вер​хи​лее​ва Шу​паш​кар ра​йон ад​ми​нист​ра​ци​йĕн вĕ​рен​тÿ па​йĕн Хи​сеп хут​не, Шу​паш​кар ра​йон пуçлă​хĕн Тав хут​не ти​вĕçнĕ.

ЛЮ​БОВЬ ГО​РО​ДИ​ЩЕНС​КАЯ, ВЕ​РА ШУ​МИ​ЛО​ВА